Spotkania z tradycyjną polską kulturą na Wyspie Sobieszewskiej

“Wyspa Skarbów” Gdańskiego Archipelagu Kultury zaprasza na cykl spotkań z kulturą tradycyjną Polski: wykład, warsztaty, muzyka na żywo. Wstęp wolny.

15 września 2018 (sobota)

godz. 15.00-16.00

Wykład:
Po co dziś komu stare granie? Rzecz o społecznej funkcji muzyki tradycyjnej.

Prowadzenie – Maciej Żurek, socjolog, skrzypek, pszczelarz,
lider Stowarzyszenia “Tratwa”.
Miejsce: Galeria “Wyspa Skarbów” GAK.

Nie nowiną jest że, dawniej, w tradycyjnych społecznościach muzyka stanowiła oś gromadzenia się lokalnej wspólnoty. Dobrze znane wszystkim dźwięki nieodłącznie towarzyszyły celebrowaniu i potwierdzaniu wspólnie wyznawanych wartości. Pieśni były po to by śpiewać je wspólnie, muzyka instrumentalna po to, by razem tańczyć i współtworzyć muzykę. Było to możliwe, gdyż niemal każdy członek tradycyjnej wspólnoty wyposażony był w podstawowy zestaw kompetencji kulturowych. Każdy przecież potrafił tańczyć tańce ze swojej okolicy i znał podstawowy zestaw 100 pieśni na różne okazje. 

Nie nowiną jest też, że współczesność skonstruowana jest zupełnie inaczej. Czy ciągle potrafimy coś razem? Czy to ważne byśmy potrafili? Czy słowo wspólnota ma jeszcze sens? A może stało się niebezpiecznym narzędziem społecznego wyłączania? A może o wspólnej przestrzeni trzeba myśleć dziś zupełnie inaczej? No i jak ma się do tego starodawne granie?

Z powyższymi kwestiami zmierzymy się podczas wykładu, który mam nadzieje stanie się wspólnym namysłem. 

godz. 16.30-18.30

Warsztaty polskich tańców tradycyjnych: mazurki, polki, oberki, kujawiaki.

Grupa wielopokoleniowa. Prowadzenie – Maciek Żurek z kapelą.
Miejsce: dawny O.W. “Drogowiec”, ul. Turystyczna 1, Sobieszewo.
Ilość miejsc ograniczona. Zgłoszenia: tel. 58 323 91 15 oraz wyspaskarbow@gak.gda.pl

Tańczyć zasadniczo może każdy bez wyjątku. Kiedyś ludzie nie byli znacząco inni – a niemal każdy umiał, dlatego i teraz każdy nauczyć się może. A warto!
Mało jest bowiem zajęć tak udanych, wesołych i pożytecznych jak hulanie mazurków i poleczek, o kujawiakach i oberkach nie wspominając. Jak je hulać i czym się jedne od drugich różnią dowiemy się podczas ekspresowego warsztatu, który sprawi, że na każdej tradycyjnej zabawie tanecznej, będziemy czuć się jak we własnym domu.

godz. 18.30
JANO TAN, JANO TAN.
RAJBY, ZMÓWINY I ZRĘKOWINY NA KOCIEWIU

Fragment kociewskiego wesela zaprezentuje zespół folklorystyczny “Kociewska Familija” z miejscowości Pinczyn (gmina Zblewo).
Scenariusz do spektaklu powstał na podstawie “Wesela Kociewskiego” Bernarda Sychty, “Wesele na Kociewiu” Emilii Rulińskiej oraz opracowań własnych zespołu.
Czas trwania: 40 min.
Miejsce: dawny O.W. “Drogowiec”.

+ SCENKA KOCIEWSKA: opis stroju kociewskiego, animacje dla najmłodszych.

godz. 20.00-24.00
ZABAWA TANECZNA
z animacją tradycyjnych
tańców polskich.
Zagrają:

Kapela NIWIŃSKICH

MAŻURKI – kapela rodzinna.

Miejsce: dawny O.W. “Drogowiec”.

WSTĘP WOLNY

taniec
Wydarzenie sfinansowane ze środków Miasta Gdańska w ramach
Programu Rozwoju Społecznego Wyspy Sobieszewskiej.

Informacje o artystach:

Maciej Żurek – socjolog, skrzypek, pszczelarz, lider Stowarzyszenia “Tratwa”. Uczeń skrzypka Jana Gacy z Przystałowic Małych. Założyciel i członek Podróżniczego Kolektywu Skrzypcowego – działającej od 1999 r. inicjatywy, skupiającej praktyków i badaczy polskiej muzyki tradycyjnej. Pomysłodawca i współzałożyciel wiejskich Szkół Tradycji w Przystałowicach Małych i Glinie (Południowe Mazowsze), oraz Wiejskich Klubów Tańca działających w kilku wsiach regionu. W latach 1999–2001 współpracownik lubelskiej fundacji “Muzyka Kresów”. Twórca i lider programu “Miedza” poświęconego skrzypcowej muzyce Centralnej Polski i Kurpi Zielonych, realizowanego przez Stowarzyszenie “Tratwa” w latach 2000–2001. W 2002 r. stażysta Bengalskiego “Theatre House” – instytucji skupiającej wokół siebie mistrzów indyjskiej sztuki tradycyjnej. Uczestnik badań terenowych w Polsce (Kurpie Zielone, Radomskie, Lubelskie i Sieradzkie) i Bretanii.

 

Mażurki – kapela rodzinna. Gra oberki, poleczki, rdzuchowiaki a przede wszystkim mazurki po Janie Gacy – nieżyjącym już skrzypku mikroregionu Kajoków (radomskie). Skład kapeli, której trzon stanowi mąż i żona, nawiązuje do starodawnej koncepcji „biedakapeli”, w której, z przyczyn budżetowych, grali wyłącznie członkowie rodziny, bez względu na poziom muzycznych kompetencji. Tu jednak jest inaczej – Jan Gaca, patron kapeli Mażurki, znakomicie wyszkolił w muzykanckim rzemiośle wszystkich jej uczestników. Dlatego Mażurki, niemal tak sprawnie jak ich mistrz, potrafią porwać do tańca pulsującego dostojnym szaleństwem.

Maciej Żurek – skrzypce, śpiew
Joanna Żurek – basy, bębenek obręczowy
Antek, syn Macieja – bębenek obręczowy, śpiew

Zespól folklorystyczny Kociewska Familija powstał w lutym 2013 r. Liczy 30 członków. Repertuar przygotowywany przez zespół to przede wszystkim scenki, pieśni, przyśpiewki dotyczące zwyczajów, tradycji panujących na Kociewiu. Kierownikiem zespołu i autorką scenariuszy scenek, przedstawień jest Zyta Mikołajewska. Oprawą muzyczną zajmuje się akordeonista Mirosław Cierpioł oraz skrzypaczka Lucyna Kreft-Surowiec. W zespole grają: na akordeonie – Szymon Bednarek, na kontrabasie – Mateusz Basara, na skrzypcach diabelskich – Weronika Rogaczewska.

Kapela Niwińskich – to uczniowie wiejskich muzykantów, praktycy i badacze muzycznych tradycji Polski, poszukujący rdzennego brzmienia muzyki wiejskiej, inicjatorzy i uczestnicy licznych działań na rzecz ożywiania rodzimej tradycji muzycznej. Ten muzyczny kolektyw tworzą Mateusz i Agnieszka Niwińscy a także współpracujący z nimi min. Angela Zajcewa, Jacek Mielcarek, Katarzyna Szurman. Muzycy repertuar czerpią z muzyki skrzypcowej Polski Centralnej i południowo-wschodniej, nauczony wprost od rdzennych mistrzów, odnaleziony w archiwalnych nagraniach i zapisach nutowych. Wykonując wiejskie tańce i zabawy sięgają po sprawdzoną przez pokolenia formułę spontanicznego, wiejskiego muzykowania kultywując taneczny kontekst starej muzyki. W repertuarze mają min. wiejskie oberki i ciągłe mazury śpiewaki, poleczki, krakowiaki, walczyki, liczne tańce i pieśni. Muzycy chętnie wracają ze swoją muzyką do miejsc, z których ona wyszła, grali wielokrotnie na lokalnych festiwalach, wiejskich i miejskich potańcówkach, weselach.

Skład:
Mateusz Niwiński – skrzypce
Angela Zajcewa – skrzypce
Katarzyna Szurman – harmonia trzyrzędowa
Jacek Mielcarek – klarnet, saksofon
Agnieszka Niwińska – bęben obręczowy / baraban

Jacek Mielcarek, niewidomy muzyk jest absolwentem Wydziału Jazzu Akademii Muzycznej w Katowicach. Już w czasie studiów dostał wyróżnienie na Krajowym Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu. Po ukończeniu studiów koncertował w Kanadzie i USA wraz z czołówką polskich muzyków rozrywkowych. Po powrocie do kraju zajmował się rozpowszechnianiem muzyki jazzowej, występując w klubach, a także prowadząc audycje w Radiu Opole, w których przedstawiał najnowsze nagrania jazzowe znanych i mniej znanych artystów. Jako solista – wokalista i saksofonista z Opole Big Band, działającym przy Filharmonii Opolskiej występował m. in. na Festiwalu Jazzowym w Montreux, zyskując bardzo przychylne recenzje zarówno krytyków, jak i publiczności. Jacek Mielcarek jest członkiem Kapeli Brodów. Grał z Adamem Strugiem – laureatem I nagrody im. Cz. Niemena oraz TV Polonia Festiwalu Nowa Tradycja 2008. W 2008 r. powstało Jacek Mielcarek Trio. W 2010 r. z własnym zespołem NISZA na Festiwalu Folkowym Polskiego Radia „Nowa Tradycja” otrzymał nagrodę specjalną. W 2011 r. z Katarzyną Szurman tworzy etnojazzowy, eksperymentalny zespół Śliczne Goździki. Od 2012 r. gra w zespole Ani Brody, z którą nagrał do tej pory trzy płyty. W 2015 r. ukazała się autorska płyta duetu Jacek i Jakub Mielcarek, zat. „I co dalej?”